Bakteri Nedir?

  • Bağırsak

  4 dakikalık Okuma

Tek hücreli canlı türleri arasında yer alan bakteriler, çeşitli metabolik aktiviteleri olan ve bölünerek çoğalan canlılardır. Her ne kadar göreceli olarak basit bir yaşam formu olarak kabul edilseler de birçok doğa faktörüne kolayca adapte olabilme özelliğine sahiptirler. Genel olarak tüm ekosistemin işleyişi, bakterilerin doğru şekilde fonksiyon göstermesine bağlıdır. Örneğin, sonbaharda dökülen yaprakların ya da canlılara ait diğer atıkların parçalanması ve tekrar doğaya kazandırılması bakteriler sayesinde mümkün olur.

Bakteri Nedir?

Bakteriler çıplak gözle görülemeyen mikroskobik canlılardır. Hem vücudun içerisinde hem de dış çevrede bulunan bakteriler her yerde yaşayabilen canlı türlerinden biridir. Yaşadıkları ortamlar sıcak iklimlerden buzul iklimlere kadar değişkenlik gösterebilir. Bazı bakteri türleri vücudunuzun bazı işlevlerine çeşitli katkılar sağlayabilirken bazı bakteri türleri ise enfeksiyon durumu oluşturarak rahatsızlanmanıza neden olabilir.

Bakterilerin ağır çevre koşullarına uyum sağlamasını kolaylaştıran ve bağışıklık sistemi hücrelerinden kendilerini korumalarına yardımcı olan bir dış membranları (zarları) bulunur. Bazı bakterilerde bu zar yapısına ek olarak flagellum adı verilen kamçı şeklinde bir çıkıntı da yer alabilir. Kamçı, bu bakterilere hareket edebilme özelliği sağlar. Bakterilerin dış yapılarından bir diğeri ise yüzeylere kolayca yapışmalarını sağlayan saç teli benzeri çıkıntılardır.

Bakteriler genel olarak metabolik aktivitelerinde oksijen kullanıp kullanmamalarına göre aerobik (oksijen kullananlar), anaerobik (oksijensiz solunum yapanlar) ve fakültatif anaerob olarak sınıflandırılabilir. Sadece anaerobik olarak enerji üreten bakteriler ortamda oksijen varlığında yaşamlarını sürdüremezken, fakültatif anaerob bakteriler ise oksijen varlığında hücresel aktivitelerinde artış meydana gelmesine rağmen, yaşamlarını sürdürmek için oksijene ihtiyaç duymayan bakteri türünü oluşturur.

Bakterilerin Faydalı ve Zararlı Türleri Nelerdir?

Bazı bakteri türleri yararlı olarak kabul edilirken bazıları sağlığı olumsuz yönde etkileyebilme özelliğine sahiptir. Sindirim kanalı boyunca bağırsaklarda yaşamını sürdüren bakteri türleri yararlı bakteriler arasında yer alır. Bazı bakteriler ise vücut içerisine yerleşmelerini takiben çeşitli toksinler (zehir) salgılayarak dokuların hasarlanmasına sebep olabilir. Streptococcus pneumoniae, haemophilus influenza, escherichia coli ve salmonella gibi bakteriler birçok hastalığın ortaya çıkışında rol oynayabilen bakteri türlerine örnek olarak sayılabilir. Bu zararlı bakterilere karşı kişisel hijyene dikkat edilmesi gerekir. Antibiyotikler insanlığın sahip olduğu en iyi silahlar arasında yer alır. Ancak antibiyotik ilaçlar, hastalık oluşturma potansiyeline sahip zararlı bakterilerle birlikte bağırsaklarda yer alan yararlı bakterilerin de ortadan kalkmasına neden olabilir. Bu nedenle sadece gerekli durumlarda ve hekimler tarafından reçetelendirildikleri süre zarfı boyunca kullanılmaları oldukça önemlidir.

Zararlı bakteriler dışında insan sağlığı için fayda sağlayabilen bakterilerin de olabileceği düşüncesi 20. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Nobel ödüllü Rus biyolog Elie Metchnikoff, vücudumuzda yaşamını sürdüren bakteri türleri ile benzer özellik gösteren türlerin tüketilmesinin vücudun çeşitli fonksiyonlarını destekleyebileceğini öne sürmüştür. Bu düşüncesinin temeli Bulgaristan köylerinde yaşayan kişilerin uzun yaşam süreleri ile fermente süt ürünleri kullanımı arasında bir ilişki olabileceği fikrine dayanır. Probiyotik terimi ise ilk olarak 1965 yılında kullanılmıştır. Probiyotik, Latince kökenli bir terim olup kelime anlamı olarak “yaşam için” anlamına gelir. Probiyotikler olarak sınıflandırılan bu yararlı bakteri türleri takviye gıda ürünleri, yoğurt ya da peynir gibi fermente ürünler içerisinde yer alır.

Bakterilerin İnsan Sağlığına Etkileri Nelerdir?

İnsan vücudu birçok bakteri türü için konak özelliği gösterir. Yaklaşık olarak 100 trilyon bakteri özellikle sindirim sisteminde olmak üzere vücut içerisinde yer alır. Bu faydalı canlılar ile uyum içerisinde yaşamlarını sürdüren insanlar aynı zamanda birçok önemli normal vücut fonksiyonu için bu bakterilerden destek alır. Sindirim kanalında bulunan bakteriler bu bölgedeki metabolik faaliyetleri destekleyerek besin maddelerinin emilimine yardımcı olurlar. Aynı zamanda çeşitli vitaminleri sentezleme özelliğine de sahip olan bu canlılar, hastalık oluşturma potansiyeli olan diğer bakteri türleri ile mücadele ederek onların vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olabilir ve bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını sürdürmesine katkıda bulunabilirler.

Bağırsak Florasındaki Bakterilerin Faydaları Nelerdir?

Bağırsakta yaşayan trilyonlarca mikroorganizma genel olarak “mikrobiyota” veya “flora” olarak isimlendirilir. Bu canlılar özellikle sindirim kanalında ve cilt üzerinde yer alır. Sindirim sistemi florasında 1000’in üzerinde farklı bakteri türü mevcuttur. Bu bölgedeki bakterilerin toplam kütlesi yaklaşık 1-2 kg ağırlığında olup bu değer neredeyse insan beyninin kütlesine eşittir.

Bağırsak florasındaki bakterilerin etkileri doğum ile birlikte başlar. Anne karnında başlayan bakterilerle tanışma süreci doğum kanalından başlayıp ilerleme sırasında da devam eder. Bebek gelişimini sürdürdükçe bağırsaklarında yaşayan bakterilerin sayısı ve çeşidi de giderek artış gösterir. Çocukluk ve yetişkinlik çağında ise bağırsaklarda yaşayan bakteri çeşitliliği beslenme tarzı ve tüketilen gıdalara bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bağırsaklardaki bakteri dengesinin yararlı bakteriler lehine değiştirilmesinde çeşitli uygulamalar katkı sağlayabilir:

  • Sağlıklı ve dengeli bir beslenme programına sadık kalınması
  • Tek tipte beslenmeden kaçınılması
  • Fermente besinlerin tüketimi
  • Lif içeriği yüksek tam buğday ürünlerin tercih
  • Yapay tatlandırıcı içeren ürün tüketiminin sınırlandırılması
  • Prebiyotik içerikli gıdaların tüketilmesi ve probiyotik takviye gıda ürünlerinin kullanımı.


Bağırsaklarda yaşayan bakteriler ilk olarak büyüme ve gelişme için oldukça önemli olan anne sütünün sindiriminde normal vücut fonksiyonlarını destekleyici özellik gösterir. Bazı yararlı bakteri türleri ise gıdalar içerisinde yer alan lif yapıdaki maddelerin sindirimini gerçekleştirirler. Savunma hücreleri ile iletişim halindeki bu yararlı bakteriler, bağışıklık sisteminin antikor salgılama ve savunma hücresi üretimi gibi çeşitli normal fonksiyonlarının desteklenmesine katkı sağlayabilirler.

Probiyotik mikroorganizmalar aynı zamanda diyare (ishal) gelişimine karşı da vücudun normal fonksiyonlarının desteklenmesine katkıda bulunabilirler. Diyare, antibiyotik ilaç kullanımını takiben oluşan ve sık görülen yan etkiler arasındadır. Bu türdeki ilaçlar her ne kadar bağırsak florasında yer alan bakteriler arasındaki dengeyi olumsuz yönde etkileyebiliyor olsa da mevcut enfeksiyon durumunun ortadan kaldırılması adına reçetlendirildikleri süre boyunca kullanılmaları ve hekimler tarafından aksi belirtilmedikçe kullanımlarına bireysel kararlar ile son verilmemesi gerektiği unutulmamalıdır.

Bağırsaktaki Probiyotik Bakteriler Zararlı Mıdır?

Bağırsaklarda yaşayan probiyotik bakteriler zararlı olmayıp insan vücudunun çeşitli işlevlerinde katkı sağlayabilen canlılardır. Bütün probiyotik canlılar aynı özelliklere sahip değildir. Probiyotik bakteriler genel olarak basil ve bifidobacterium sınıfındaki bakterilerden meydana gelir. L.acidophilus, L.casei, L.plantarum, B.lactis, B.longus, B.bifidum ve B.clausii gibi bakteriler probiyotik olarak sınıflandırılan bakteri türlerine örnek teşkil ederler.

Probiyotik canlıları içeren besinlerin ve takviye gıda ürünlerinin ağız yoluyla vücuda alınmaları nedeniyle bu bakteri türlerinin, midedeki aşırı asidik ortama karşı dirençli olmaları önemlidir. Yüksek kaliteli probiyotik mikroorganizmalar, mide asidi içerisinde bütünlüğünü koruyarak besinlerin emiliminin gerçekleştiği bağırsaklara doğru ilerleyebilirler. Bu durum probiyotik canlıların özelliklerini gösterebildiği temel bölgenin bağırsaklar olması nedeniyle oldukça önemlidir.

Bağırsaklarda yer alan bakteriler genel olarak bağırsak florası olarak isimlendirilir. Bakteriler dışında çeşitli mantar türleri de buradaki canlılar arasında yer alıyor olsa da bu küçük canlıların büyük çoğunluğunun bakterilerden meydana geldiği unutulmamalıdır. Bağırsak florasının metabolik aktivitesi vücudun bir organı gibi fonksiyon gösterir. Bağırsak florasında yer alan bakteriler aynı zamanda B ve K gibi vitaminlerin sentezini de gerçekleştirirler. Liflerin sindirimini sağlayan bazı probiyotik bakteri türleri bu besin maddelerinden kısa zincirli yağ asitleri oluşturarak bağırsak duvarının beslenmesine ve bu sayede sindirim sisteminin normal fonksiyonlarının desteklenmesine katkıda bulunurlar. Yararlı bakteriler tarafından üretilen kısa zincirli yağ asitleri aynı zamanda vücutta istenmeyen yabancı maddelere karşı mücadelede bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarının desteklenmesine de katkıda bulunabilir.

Probiyotik canlıların bir diğer özelliği de kolesterol metabolizmasında vücudun normal fonksiyonlarını destekleyici özellik gösterebilmeleridir. Yağ içeriği bulunan gıdaların tüketimi ile birlikte karaciğerde üretilen safra bu gıdaların sindirimini kolaylaştırmak adına bağırsaklara iletilir. Safra ise genel olarak kolestrolden meydana gelen bir vücut salgısıdır. Bağırsaktaki probiyotik bakteriler salgılanan safranın yıkımını gerçekleştirerek sindirim kanalı boyunca emilmesini ve kolesterol olarak kan dolaşımına girmesini önleyici özellik gösterebilir.

Bağırsak florası, beslenme tarzı ve tüketilen gıda türlerine karşı oldukça hassas bir oluşumdur. Bu bakteri türleri arasında dengenin yararlı bakteriler lehine olacak şekilde korunması oldukça önem arz eder. Vücuda probiyotik canlı türlerinin alınması fermente gıdalar veya probiyotik takviye gıda ürünleri ile gerçekleştirilebilir. Yoğurt ve kefir gibi besinler probiyotik canlı içeren temel gıdalar arasındadır.

Tüketicilerin dikkat etmesi önerilen bir diğer konu da probiyotik ve prebiyotik kavramlarının karıştırılmamasıdır. Prebiyotik maddeler genellikle beslenme planı içerisinde yer alan lifli gıdalar olup bağırsaklarda yaşayan yararlı bakterilerin beslenmesine katkıda bulunurlar. Bakteri cinslerinin içerisinde birçok farklı tipte bakteri türü yer alır. Tüketiciler takviye gıda ürünlerinin üzerinde yer alan etiketleri inceleyerek o ürünün içerisinde hangi bakteri türünün olduğu konusunda bilgi edinebilirler. Probiyotik mikroorganizmaların vücudun hangi fonksiyonlarına katkıda bulunduğu da bakteri türüne göre değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle sizin için hangi probiyotik canlı türünün daha uygun olduğu konusunda hekimlerden ve eczacılardan bilgi alabileceğinizi unutmamanız önemlidir.

Enterogermina Sindirim Sistemini Düzenlemeye Yardımcı Olur

Probiyotik takviye gıda ürünleri genel iyilik hali ve çeşitli normal vücut fonksiyonlarına yaptığı katkılar dolayısıyla tüketilen ürünler arasındadır. Bağırsaklardaki zararlı ve yararlı bakteri türleri arasındaki dengenin korunması, sindirim sistemi işlevleri için önemli olduğu kadar kişilerin genel iyilik hali ile de ilişkili olabilir. Faydalı canlılar olarak görülen probiyotikler bağırsak florasının doğal dengesine destek olur. Bu bakteriler bağırsaklarda kolonize olarak floranın düzenlenmesine katkı sağlayabilir.

Koruyucu veya katkı maddesi içermeyen Enterogermina probiyotik ürünleri içerisinde B.clausii olarak isimlendirilen probiyotik bakteri türü yer alır. Basil sınıfındaki probiyotik bakteriler genel olarak dayanıklı spor formlarında olup ısı, kuruluk ve susuzluk gibi çevresel faktörlere karşı oldukça dayanıklıdır. Dayanıklılık dışarıdan alınacak probiyotik bakterilerde aranan temel özellikler arasındadır. Bacillus clausii, oksijensiz solunum yapan ve spor formu oluşturabilen bir bakteri türüdür. Bu özellikleri sayesinde midenin asidik ortamında canlılığını sürdürerek bağırsaklara ilerleyebilen ve bu bölgede kolonize olabilen bir bakteridir. Spor formunda bağırsaklara ulaşan probiyotik basiller bağırsaklarda tekrar aktif formlarına dönüşerek çoğalır ve sindirim sisteminin normal fonksiyonlarına katkı sağlayabilir. Bu bakteri türü aynı zamanda çeşitli antibiyotik ilaçlarla da metabolik işlevlerini sürdürebilme yeteneğine sahip olması nedeniyle oldukça dayanıklı kabul edilir.

Bağırsak florası trilyonlarca bakteriden meydana gelir. Bu bakterilerin sindirim ve bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına katkıları dışında birçok vücut işlevi için de öneme sahip olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle dengeli bir bağırsak florasına sahip olmak ve bu dengenin sürdürülmesini sağlamak oldukça önemli konulardır.

Ürünlerimize Göz Atın

Enterogermina'nın ürün yelpazesi sindirim sisteminin düzenlenmesine ve bağışıklık sisteminin desteklenmesine yardımcı olan milyarlarca iyi bakteri içerir 

TÜM ÜRÜNLERE BAK